سلمان رحیمی
دوره 3، شماره 5 ، شهریور 1403، صفحه 11-20
چکیده
عوامل تأثیرگذار در زیباشناسی ادب فارسی در بدیع سنّتی به دو بخش عوامل لفظی و معنوی تقسیم میشود. در بخشِ معنوی، یکی از ابزارهای زیاشناسی، مفاخره است. گرچه فخر فروختن در حالتِ عادی صفتی نکوهیده است، اما در زبانِ شعر و ادب که عرصۀ تخیلات شاعرانه و هماوردیِ رقیبان است، این صفت از محاسن شمرده می شود. به همین دلیل از آغازِ شعر پارسی، مفاخره ...
بیشتر
عوامل تأثیرگذار در زیباشناسی ادب فارسی در بدیع سنّتی به دو بخش عوامل لفظی و معنوی تقسیم میشود. در بخشِ معنوی، یکی از ابزارهای زیاشناسی، مفاخره است. گرچه فخر فروختن در حالتِ عادی صفتی نکوهیده است، اما در زبانِ شعر و ادب که عرصۀ تخیلات شاعرانه و هماوردیِ رقیبان است، این صفت از محاسن شمرده می شود. به همین دلیل از آغازِ شعر پارسی، مفاخره به شیوه های گوناگون در آثارِ شاعران به چشم می آید. محتوای این گونه مفاخرات نیز متفاوت است. به عبارتِ بهتر گاهی فخر به حسب و گاهی به نسب و ... است. یکی از شاعرانی که در این عرصه وارد شده و از این ابزار در زیباتر شدنِ سروده هایش بهره گرفته است خواجه شمس الدین محمد حافظ شیرازی، شاعر قرن هشتم، است. او به واسطة چیزهای مختلفی فخر فروخته است؛ از جمله: فخر به سخندانی، فخر به بی تعلّقی به دنیا و عقبی، فخر به حکمت آمیز بودنِ اشعارش، فخر به عنایتِ الاهی در حقش، فخر به جهانگیر بودنِ اشعارش و... . در این مقاله سعی شده است برخی از فخریات حافظ، به ویژه در حوزة سخندانی، بررسی گردد.
حسین الربیعی؛ فاطمه حاجی رحیمی
دوره 3، شماره 5 ، شهریور 1403، صفحه 23-41
چکیده
توصف و تصویرآفرینی ازمهمترین تواناییهای شاعر در خلق یک اثرمنظوم به شمار میآید؛زیرا او این کار را با استفاده از اندوختههای ذهنی و علمی خود و به کاربردن امکانات زبانی و بیانی انجام میدهد. شاهنامۀ فردوسی از جمله منظومههایی است که از این منظر جایگاه رفیعی دارد. حکیم طوس در نهایت هنرمندی با استفاده از صورخیال و آرایههای ...
بیشتر
توصف و تصویرآفرینی ازمهمترین تواناییهای شاعر در خلق یک اثرمنظوم به شمار میآید؛زیرا او این کار را با استفاده از اندوختههای ذهنی و علمی خود و به کاربردن امکانات زبانی و بیانی انجام میدهد. شاهنامۀ فردوسی از جمله منظومههایی است که از این منظر جایگاه رفیعی دارد. حکیم طوس در نهایت هنرمندی با استفاده از صورخیال و آرایههای بدیعی موقعیّتها، اشخاص، گفتگوها، صحنهها و رویدادها، را توصیف نموده و تصاویر بدیع، جذّاب و ماندگاری خلق نموده است. در این مقاله نگارندگان بر آن هستند تا با روش تحلیل محتوا، تشبیهات و استعارههای موجود در داستان رستم و اسفندیار را استخراج و بررسی کنند تا به این سؤال پاسخ دهند: حکیم فردوسی در سرودن داستان رستم و اسفندیار چه میزان از صورخیال بهره برده است. شاعر بزرگ ایرانی در این داستان زیبا تصویرسازی فوق العادهای را ارائه میدهد. لازم به ذکر است که این صورخیال به اقسامی از جمله تشبیه ساده (حماسی و غیرحماسی) تشبیه بلیغ (حماسی و غیرحماسی) استعاره مصرحه (حماسی و غیرحماسی) و استعاره مکنیه (حماسی و غیرحماسی) تقسیم شدهاند و نگارندگان بر این اساس این داستان را مورد بررسی قرار دادهاند.
توصف و تصویرآفرینی ازمهمترین تواناییهای شاعر در خلق یک اثرمنظوم به شمار میآید؛زیرا او این کار را با استفاده از اندوختههای ذهنی و علمی خود و به کاربردن امکانات زبانی و بیانی انجام میدهد. شاهنامۀ فردوسی از جمله منظومههایی است که از این منظر جایگاه رفیعی دارد. حکیم طوس در نهایت هنرمندی با استفاده از صورخیال و آرایههای بدیعی موقعیّتها، اشخاص، گفتگوها، صحنهها و رویدادها، را توصیف نموده و تصاویر بدیع، جذّاب و ماندگاری خلق نموده است. در این مقاله نگارندگان بر آن هستند تا با روش تحلیل محتوا، تشبیهات و استعارههای موجود در داستان رستم و اسفندیار را استخراج و بررسی کنند تا به این سؤال پاسخ دهند: حکیم فردوسی در سرودن داستان رستم و اسفندیار چه میزان از صورخیال بهره برده است. شاعر بزرگ ایرانی در این داستان زیبا تصویرسازی فوق العادهای را ارائه میدهد. لازم به ذکر است که این صورخیال به اقسامی از جمله تشبیه ساده (حماسی و غیرحماسی) تشبیه بلیغ (حماسی و غیرحماسی) استعاره مصرحه (حماسی و غیرحماسی) و استعاره مکنیه (حماسی و غیرحماسی) تقسیم شدهاند و نگارندگان بر این اساس این داستان را مورد بررسی قرار دادهاند.
ممتاز حیدری؛ نعیمه سادات صفایی نیا
دوره 3، شماره 5 ، شهریور 1403، صفحه 45-59
چکیده
بررسی نقش زنان در شاهنامۀ فردوسی و خمسۀ نظامی و بازتاب سیمای آنها، جزو بحثهایی است که همیشه مورد مناقشه اهل فن و تحقیق بوده است. برخی معتقد به زن ستیزانه بودن شاهنامه هستند و برخی دیگر در پی رد این مدعا. هدف از انجام این پژوهش بررسی شخصیت، نقش و تأثیر زنان شاهنامه در داستانهای آن است. شخصیت هر یک از زنان شاهنامه منحصر به فرد و یکتاست؛ ...
بیشتر
بررسی نقش زنان در شاهنامۀ فردوسی و خمسۀ نظامی و بازتاب سیمای آنها، جزو بحثهایی است که همیشه مورد مناقشه اهل فن و تحقیق بوده است. برخی معتقد به زن ستیزانه بودن شاهنامه هستند و برخی دیگر در پی رد این مدعا. هدف از انجام این پژوهش بررسی شخصیت، نقش و تأثیر زنان شاهنامه در داستانهای آن است. شخصیت هر یک از زنان شاهنامه منحصر به فرد و یکتاست؛ همچنان که نقش زنان در تمامی داستانهای شاهنامه یک شکل نیست و دارای تأثیرات متفاوتی است و نقش آنان در هر دوره، چه اساطیری و چه پهلوانی و چه تاریخی بسامد گوناگوئی دارد. بررسی شخصیت و نقش زنان در داستانهای شاهنامه موجب میشود تا آنها را بهتر شناخته و کنشها و واکنشهای آنان، در راستای داستانها به درستی مورد بررسی قرار داده شود. این مقاله ابتدا به دیدگاه حاکم زنان در شاهنامه نسبت به زنان پرداخته است. سپس نقش کلی زنان در شاهنامه را مورد بررسی قرار میدهد. در ادامه به تحلیل و بررسی نقش و شخصیت هر یک از زنان شاهنامه و تأثیر هر یک در روند داستانها میپردازد.
عاطفه خدایی
دوره 3، شماره 5 ، شهریور 1403، صفحه 63-77
چکیده
نوشتار حاضر، تحقیقی کوتاه در بررسی ویژگیهای دستوری نفثهالمصدور اثر محمد زیدری نسوی است. هدف از نگارش این متن، بررسی سبکی این کتاب از حیث ویژگیهای دستوری است که منجر به آفرینش نثری با ویژگیهای نثر فنی شده است. نویسنده نفثهالمصدور که از منشیان دربار خوارزمشاهی است با بهرهگیری از شگردهای دستوری چون شگرد تکرار، کاربرد فراوان ...
بیشتر
نوشتار حاضر، تحقیقی کوتاه در بررسی ویژگیهای دستوری نفثهالمصدور اثر محمد زیدری نسوی است. هدف از نگارش این متن، بررسی سبکی این کتاب از حیث ویژگیهای دستوری است که منجر به آفرینش نثری با ویژگیهای نثر فنی شده است. نویسنده نفثهالمصدور که از منشیان دربار خوارزمشاهی است با بهرهگیری از شگردهای دستوری چون شگرد تکرار، کاربرد فراوان جملات معترضه، استفاده از حشو و استفاده از صفات مرکب سعی در طولانیتر کردن جملات و افزودن پیچدگیهای متن داشته است. این از مختصات نثر فنی و از وجوه مشترک این نوع از نثر با نثر مصنوع و متکلف است. این موضوع غیر از استفادهی نویسنده از صنایع بلاغی است که معمولاً در بررسی ویژگی های سبکی آثار متکلف به آنها توجه میشود. همه این روشها، استفاده متعمدانه، از ویژگیهایی است که نویسنده برای مصنوع کردن و پیچیدگی متن از آنها بهره جسته است.
جان علی قیام؛ مجید جعفری
دوره 3، شماره 5 ، شهریور 1403، صفحه 81-95
چکیده
تقابل عقل و واژه عشق در ذهن و تاریخ ادبیات همواره انسان را به خود مشغول داشته و از منظرهای گوناگون به آن پرداخته شده است. هر یک از این دو در ذهن اندیشمندان گاهی به سود دیگری به کنار میرود تا سبب پررنگتر شدن و اهمیت آن شود. گاهی آنها را دو پاره یک کره میدانند که دایرۀ فردیت و وحدت را به ثمر میرساند. پژوهش حاضر با رویکردی روان ...
بیشتر
تقابل عقل و واژه عشق در ذهن و تاریخ ادبیات همواره انسان را به خود مشغول داشته و از منظرهای گوناگون به آن پرداخته شده است. هر یک از این دو در ذهن اندیشمندان گاهی به سود دیگری به کنار میرود تا سبب پررنگتر شدن و اهمیت آن شود. گاهی آنها را دو پاره یک کره میدانند که دایرۀ فردیت و وحدت را به ثمر میرساند. پژوهش حاضر با رویکردی روان شناسانه به روش تحلیلی- توصیفی با تأکید بر مفهوم عشق به یکی از مؤلّفه های پیونددهنده عقل و عشق در داستان زال و رودابه پرداخته است. نیاز عشق و تعلق و نیاز به آزادی در شخصیت زال پر رنگ است و بخش بزرگی از ظرف نیاز قدرت او نیز با همین نیازها پر میشود. بنابر این او سعی دارد تا رابطه اش را با بزرگان خراب نکند و بدون آن که به آزادی و خواسته های آن آسیب زده باشد به خواستۀ خود نیز برسد. به عبارتی با تأمل، مذاکره و آگاهی دادن فرصت میدهد تا دیگران به انتخاب خود دنیای مطلوبشان را تغییر دهند. به نظر میرسد علیرغم حاکم بودن اندیشۀ تقدیر بر روی داده های شاهنامه، عشق در داستانهای عاشقانۀ آن شادی آفرین است و به وصال می انجامد؛ چرا که عنصر انتخاب نقشی پررنگ دارد. واقعی بودن معشوق و وصال در این داستان زال و رودابه احتمال کارکرد تربیتیشان را در امر واقعیت درمانی بالا میبرد. رفتار هر شش شخصیت برجستۀ این داستان تعهد و تدبیر و عادت مخرب متفاوت وجود دارد. از آن جا که در زبان نمیتوان دو واژه را صد در صد برابر هم دانست، تعهد عنصری است که از یکسو بازوی خود را به دست عقل و از سویی به دست عشق داده است. بنابراین با تکیه بر این داستان میتوان تعهد را به عنوان یکی از مؤلّفه های پیونددهنده عقل و عشق دانست.
جان علی قیام؛ عاطفه خدایی
دوره 3، شماره 5 ، شهریور 1403، صفحه 99-117
چکیده
با توجه به شواهد فراوان متنی درمییابیم که ازآغاز ادب فارسی تا روزگارما، زبان مردم کوچه و بازار با زبان رسمی همواره همراه و هماهنگ بوده وموجب خلق برخی از مسایل دستوری مانند اتباع، اسم صوت، تخفیف، قلب، ابدال و... گردیده است. این هماهنگی در حدی است که میتوان برای آن روشنامه و شیوه نوشت. از سویی زبان مردم ایران و افغانستان ریشهای یکسان ...
بیشتر
با توجه به شواهد فراوان متنی درمییابیم که ازآغاز ادب فارسی تا روزگارما، زبان مردم کوچه و بازار با زبان رسمی همواره همراه و هماهنگ بوده وموجب خلق برخی از مسایل دستوری مانند اتباع، اسم صوت، تخفیف، قلب، ابدال و... گردیده است. این هماهنگی در حدی است که میتوان برای آن روشنامه و شیوه نوشت. از سویی زبان مردم ایران و افغانستان ریشهای یکسان دارد و یکی از راههای بررسی تاثیر تفاوت جغرافیایی، سیاسی و اجتماعی روی زبانهای یکسان، دریافت و بررسی همین تغییرات است.در این مقاله در ابتدا به معرفی زبان مردم افغانستان پرداخته میشود، سپس تغییرات زبانی برای تبدیل کلمههای نوشتاری به محاوره در زبان فارسی افغانستان بررسی شده و تفاوتهای آن با این نوع تبدیل در زبان فارسی ایرانی مقایسه شده است.
فاطمه حاجی رحیمی
دوره 3، شماره 5 ، شهریور 1403، صفحه 121-141
چکیده
یکی از عناصر هویّت در هر کشوری، دین است. در ایران، نیز دین یکی از مهمترین عناصر هویّت ایرانی بوده است. هویّت دینی در ایران عمری به بلندای تاریخ این سرزمین دارد. رابطه میان دین و ملیّت ایرانی به طور کلی رابطۀ سازگارانهای بوده است. ایمان و اعتقادات معنوی در طی تاریخ ایران با روح مردم این سرزمین گره خورده است. دین نه تنها، نوع رابطه ...
بیشتر
یکی از عناصر هویّت در هر کشوری، دین است. در ایران، نیز دین یکی از مهمترین عناصر هویّت ایرانی بوده است. هویّت دینی در ایران عمری به بلندای تاریخ این سرزمین دارد. رابطه میان دین و ملیّت ایرانی به طور کلی رابطۀ سازگارانهای بوده است. ایمان و اعتقادات معنوی در طی تاریخ ایران با روح مردم این سرزمین گره خورده است. دین نه تنها، نوع رابطه انسان با عالم بالا را توضیح میدهد، بلکه با بیان چیستی و کیستی خداوند و بیان علّت آفرینش از جانب او و هدف زندگی انسان در این جهان، باعث تعیین نوع نظام اخلاقی، اجتماعی و سیاسی میشود. دین زردشت آیین یکتاپرستی در ایران باستان است که تا قبل از ورود اسلام دین رسمی جامعه بود. پژوهش حاضر که به صورت توصیفی-تحلیلی انجام گرفته به تحلیل ارزشهای دینی در شاهنامه پرداخته است، یافتههای پژوهش نشان میدهد که شاهنامه را میتوان در عین حال کتابی دینی به شمار آورد. یکی از رازهای ماندگار این اثر ارجمند نمایش یگانگی است و اگر شاهنامه منحصراً نامۀ شاهان میبود چه بسا که رفتهرفته از میزان اقبال مردم بدان کاسته میشد. از سوی دیگر حماسه در ارتباط با قوم و قبیله و ملت معنا پیدا میکند. مرد حماسه نمیتواند و نمیباید تنها گلیم خویش را از آب بیرون بکشد. به عبارت دیگر، جهانبینی حماسه، دیدی برون گرایانه دارد و این دو ویژگی، یعنی توجه به حیات مادی و عنایت و اهتمام به زندگی جمعی، با دین رسمی که میکوشد با نفی استحقاق جسم برای بهرهمندی از لذات مادی، فضایی وسیعتر برای طیران روح فراهم کند و جسم را بندی بر پای روح میداند و از سوی دیگر مکتبی است فردی با تمایلات آشکارا درونگرایانه، منافات دارد.
فاطمه پرویزی؛ حسن شهریاری
دوره 3، شماره 5 ، شهریور 1403، صفحه 145-158
چکیده
عایشه درانی از شاعران برجسته افغانستان است که در قرن یازدهم در عصر تیمور شاه و پسرانش میزیسته است. دوران کودکی و نوجوانی عایشه به کسب علو دانش و آموختن اصول اولیه در شعر و شاعری سپری شده است. طبق پژوهشهای صورت گرفته دوران میانسالی عایشه صرف ازدواج و تربیت فرزندانش سپری گشته و اواخر عمر وی به تلخی گراییده است. نخستین سرودۀ عایشه ...
بیشتر
عایشه درانی از شاعران برجسته افغانستان است که در قرن یازدهم در عصر تیمور شاه و پسرانش میزیسته است. دوران کودکی و نوجوانی عایشه به کسب علو دانش و آموختن اصول اولیه در شعر و شاعری سپری شده است. طبق پژوهشهای صورت گرفته دوران میانسالی عایشه صرف ازدواج و تربیت فرزندانش سپری گشته و اواخر عمر وی به تلخی گراییده است. نخستین سرودۀ عایشه در وصف کابل سروده شد که مورد تشویق تیمور شاه قرار گرفت. سپس دیوان مکملی را در سال ۱۲۳۲ به اتمام رساند. در سال ۱۲۶۱ به دستور عبدالرحمن خان، چاپخانه دولتی، دیوان عایشه را که حاوی ۳۰۰۰ قطعه شعر در بخش قصیده، غزلیات، مثنویها، مخمس و ترجیع بند، رباعیات و دوبیتیها، تنظیم شده را به چاپ رساند. این بانوی شاعر با وجود توانایی بسیار در سرودن انواع قالبهای شعر فارسی مورد بی مهری و کم توجهی قرار گرفته است. وی با آنکه ذهنیّتی پاک و ستره فراقومی داشت، اما به دلیل مباحث قومی در عرصه شعر و ادبیات گمنام ماند و دیوانش مورد اقبال قرار نگرفت. سرودههای او را از نظر محتوا به سه بخش تقسیم کردهاند: غزلهای عاشقانه، مثنویها و قصیدههای با حال و هوای عارفانه و دوره مرثیهسراییها. پژوهش حاضر که به روش توصیفی انجام شده، به معرفی و بررسی سرودههای عایشه درانی پرداخته است. یافتههای پژوهش نشان داد که در سرودن اشعار پیرو سبک عراقی ماند و بیش از همه تحت تأثیر حافظ شیرازی قرار داشت.
مریم جعفرزاده
دوره 3، شماره 5 ، شهریور 1403، صفحه 161-168
چکیده
با سیری در آثار منظوم و منثور فارسی در مییابیم که تأثیر قرآن در ادب فارسی بسیار گسترده است. در دورههای مختلف شعر فارسی، شاعران به شیوههای گوناگونی از آیات قرآن بهرهمند شدهاند. سبک هندی، بستری مناسب برای رونق غزل به شمار می آید. عبدالقادر بیدل دهلوی با سرودن شمار فراوانی غزل، یکی از معروف ترین شاعران سبک هندی و پیشرو ...
بیشتر
با سیری در آثار منظوم و منثور فارسی در مییابیم که تأثیر قرآن در ادب فارسی بسیار گسترده است. در دورههای مختلف شعر فارسی، شاعران به شیوههای گوناگونی از آیات قرآن بهرهمند شدهاند. سبک هندی، بستری مناسب برای رونق غزل به شمار می آید. عبدالقادر بیدل دهلوی با سرودن شمار فراوانی غزل، یکی از معروف ترین شاعران سبک هندی و پیشرو در غزل سرایی است که به تغزّل، توسعه صوری و معنایی بخشید. تفاوت عمده غزل سرایی وی با دیگر غزل گویان بزرگ سبک هندی، جنبه توحیدی و عرفانی آثار اوست بیدل دهلوی از جمله شاعرانی است که در شعر خویش به آیات قرآنی نظر داشتهاست. در این پژوهش که به روش توصیفی-تحلیلی انجام گرفته است به جلوهای از آیات قرآن در غزلیات بیدل دهلوی پرداخته شد که میتواند در زمینۀ شناخت ابعاد شعر بیدل و میزان تأثیرپذیری شاعر از قرآن، سودمند باشد.
حمید اکبرپور
دوره 3، شماره 5 ، شهریور 1403، صفحه 171-192
چکیده
از ویژگیهای مهم حدیقه سنایی طرح گسترده مفاهیم توحیدی آن است. تفاوت سنایی با دیگران در نحوه ارائه مسئله توحید و تبیین آن است. او به مسئله توحید نگاهی علمی و ذوقی (عقلی و عرفانی) دارد. این دو نگاه، امروزه هم مورد توجه محققان است. مقاله حاضر به روش کتابخانهای و توصیفی فراهم آمده است و نتایج حاصل از این تحقیق نشان میدهد، سنایی، حدیقه ...
بیشتر
از ویژگیهای مهم حدیقه سنایی طرح گسترده مفاهیم توحیدی آن است. تفاوت سنایی با دیگران در نحوه ارائه مسئله توحید و تبیین آن است. او به مسئله توحید نگاهی علمی و ذوقی (عقلی و عرفانی) دارد. این دو نگاه، امروزه هم مورد توجه محققان است. مقاله حاضر به روش کتابخانهای و توصیفی فراهم آمده است و نتایج حاصل از این تحقیق نشان میدهد، سنایی، حدیقه را در قیافه یک اثر تعلیمی پدید آورده است و در آن جهات لازم برای آموزش موضوع مهمی مانند توحید را مدّ نظر داشته است. روانی مطالب به همراه استدلال و بیان شواهد متعدد از ویژگیهای این بخش از حدیقه است. دستاوردهای این مقاله عبارت است از: طرح توأمان موضوعات توحیدی به زبان عرفان، کلام و فلسفه؛ بیان مستدل، روان و تعلیمی، به همراه ارائه شواهد و مثال های متنوع؛ داوری منصفانه در باره توانمندیهای عقل در شناخت توحید؛ فهم دقیق و تسلّط کافی بر موضوع توحید و دفاع قدرتمندانه علمی از آن.
زهرا غلامی
دوره 3، شماره 5 ، شهریور 1403، صفحه 195-210
چکیده
این مقاله به بررسی نقد ادبی در صدر اسلام میپردازد. شیوۀ نقد در دورۀ پیامبر و خلفای راشدین را بررسی میکند که بهصورت موازنه و مقایسۀ شاعران با یکدیگر و نیز دریافتهای نقدی کلی و غیراستدلالی شبیه به نقد دورۀ جاهلی است. همچنین مهمترین سخنسنجان این دوره را معرفی و شواهدی از نقدهای آنان و دیدگاهشان را دربارۀ شعر ذکر میکند ...
بیشتر
این مقاله به بررسی نقد ادبی در صدر اسلام میپردازد. شیوۀ نقد در دورۀ پیامبر و خلفای راشدین را بررسی میکند که بهصورت موازنه و مقایسۀ شاعران با یکدیگر و نیز دریافتهای نقدی کلی و غیراستدلالی شبیه به نقد دورۀ جاهلی است. همچنین مهمترین سخنسنجان این دوره را معرفی و شواهدی از نقدهای آنان و دیدگاهشان را دربارۀ شعر ذکر میکند از جمله ابوبکر و عمر و علی (ع) و ابن عباس و لبید و حطیئه و نیز میزان مشارکت آنان را در نهضت نقد آشکار میسازد. عمر بن خطاب را ناقد طراز اول این دوره مینامد که در تحول نقد سهم داشته است و او و خلفای دیگر و ابن عباس را در هدایت شعر به گرایش اسلامی و ارزشهای اخلاقی و گشودن افقهای تازهای در برابر نقد، مؤثر میداند. در نقد شعر و ادب این دوره موازین دینی و اخلاقی اعتبار تمام داشته است.
سمانه السادات آقادادی
دوره 3، شماره 5 ، شهریور 1403، صفحه 213-253
چکیده
مثنوی معنوی مهمترین منظومة عرفانی زبان و ادبیات فارسی است. مولانا با بیانی پرشور تعالیم خویش را به صورت کاربردی و عملی در قالب حکایت برای مخاطب عرضه میکند. بیان جذاب، نتیجهبخش و پرشور مولانا از مشرب عرفانی وی در ترجیح سکر بر صحو سرچشمه میگیرد. مولانا شناخت و درکی عمیق نسبت به مسائل مختلف طریقت از قبیل: مقدمات لازم جهت طیّ مقامات ...
بیشتر
مثنوی معنوی مهمترین منظومة عرفانی زبان و ادبیات فارسی است. مولانا با بیانی پرشور تعالیم خویش را به صورت کاربردی و عملی در قالب حکایت برای مخاطب عرضه میکند. بیان جذاب، نتیجهبخش و پرشور مولانا از مشرب عرفانی وی در ترجیح سکر بر صحو سرچشمه میگیرد. مولانا شناخت و درکی عمیق نسبت به مسائل مختلف طریقت از قبیل: مقدمات لازم جهت طیّ مقامات عرفانی، کیفیت مراتب سلوک و موانع راه، آثار احوال و مقامات و... دارد. در این پژوهش کوشش شده است، دیدگاه مولانا در حکایات دفتر اول نسبت به کیفیت سیر توبه از آغاز تا مقصد نهایی؛ یعنی از بیداری تائب تا بازگشت به حق که از طریق فنا ممکن میشود، در ساختاری منسجم و منظم، تحلیل و تدوین گردد.