نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسنده

استاد همکار گروه زبان و ادبیّات فارسی دانشگاه مجازی، جامعه المصطفی العالمیه قم، قم، ایران

چکیده

نوشتار حاضر، تحقیقی کوتاه در بررسی ویژگی‌های دستوری نفثه‌المصدور اثر محمد زیدری نسوی است. هدف از نگارش این متن، بررسی سبکی این کتاب از حیث ویژگی‌های دستوری است که منجر به آفرینش نثری با ویژگی‌های نثر فنی شده است.  نویسنده نفثه‌المصدور که از منشیان دربار خوارزمشاهی است با بهره‌گیری از شگردهای دستوری چون شگرد تکرار، کاربرد فراوان جملات معترضه، استفاده از حشو و استفاده از صفات مرکب سعی در طولانی‌تر کردن جملات و افزودن پیچدگی‌های متن داشته  است. این از مختصات نثر فنی و از وجوه مشترک این نوع از نثر با نثر مصنوع و متکلف است. این موضوع غیر از استفاده‌ی نویسنده از صنایع بلاغی است که معمولاً در بررسی ویژگی های سبکی آثار متکلف به آنها توجه می‌شود. همه‌ این روش‌ها، استفاده‌ متعمدانه‌، از ویژگی‎هایی است که نویسنده برای مصنوع کردن و پیچیدگی متن از آنها بهره جسته است.

کلیدواژه‌ها

  1. بهار، محمدتقی، (1373)، سبک شناسی، ج3، تهران: امیرکبیر.
  2. خطیب رهبر، خلیل (1367)، دستور زبان فارسی کتاب حروف اضافه و ربط، تهران: سعدی.
  3. خطیبی، حسین (1375)، فن نثر در ادب پارسی، چ دوم، تهران: زوار.
  4. زیدری نسوی، نقثه المصدور (1370)، تصحیح امیر حسن یزدگردی،چ دوم، تهران: ویراستار.
  5. شمیسا، سیروس (1378)، سبک‌شناسی نثر، چ3، تهران: میترا.
  6. صفوی، کورش (1383)، از زبان شناسی به ادبیات، ج اول، چ 3 تهران: سوره مهر.
  7. فرشیدورد، خسرو (1386)، فرهنگ پیشوندها و پسوندهای زبان فارسی، تهران: زوار.
  8. ناتل خانلری، پرویز (1378)، دستور تاریخی زبان فارسی، چ4، تهران: توس.